Xuyên suốt nội dung cuốn sách, thông qua cách trình bày nhiều luận chứng tiêu biểu và phân tích sâu sắc những luận điểm đã được khái quát hóa, các tác giả khẳng định, trong suốt chiều dài lịch sử, hiếm có dân tộc nào trên thế giới phải trải qua nhiều cuộc kháng chiến trường kỳ để bảo vệ độc lập, chủ quyền như Việt Nam: Từ những phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân trong hơn 1.000 năm Bắc thuộc, đến ba lần kháng chiến chống Mông - Nguyên của nhà Trần, cuộc đấu tranh chống quân Minh xâm lược thời nhà Lê, rồi phong trào Tây Sơn đánh bại quân Thanh, hơn 80 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, 21 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước...
đã thể hiện rõ điều đó. Trong toàn bộ quá trình lịch sử ấy, bài học “Dân là gốc” vừa là nền tảng, vừa là sợi chỉ đỏ xuyên suốt.
Kinh nghiệm thực tiễn lịch sử của ông cha ta trong việc an dân, trị quốc cũng như kinh nghiệm của cuộc đấu tranh cách mạng qua các thời kỳ do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo đã cho thấy, việc giữ dân, giành dân, an dân và đặc biệt là tư tưởng “Dân là gốc” có tầm quan trọng đặc biệt đối với sự nghiệp cách mạng và sự bền vững của chế độ.